براى بدست آوردن طاعت خدا قبل از هر چيز از تمام مسائلى كه قبلا گرفتار آن بودى توبه كن، توبه‌اى صادقانه.
از رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم روايت شده است كه در روز يكشنبه ماه ذى القعده فرمود:
مردم كداميك از شما مى‌خواهيد توبه كنيد؟
راوى مى‌گويد: گفتيم: رسول خدا همه ما مى‌خواهيم توبه كنيم. حضرت فرمودند:
غسل كرده، وضو گرفته و چهار ركعت نماز بجا آوريد. در هر ركعت يك بار «فاتحة الكتاب»، سه بار«قل هو اللّه احد»و يك بار «معوذتين» (قل اعوذ برب الناس و قل اعوذ برب الفلق) بخوانيد. آنگاه هفتاد بار استغفار نموده و در پايان«لا حول و لا قوّة إلا باللّه»بگوييد. سپس بگوييد: «يا عزيز يا غفّار اغفر لي ذنوبي و ذنوب جميع المؤمنين و المؤمنات فإنّه لا يغفر الذّنوب إلا أنت»؛ (اى عزيز! اى بخشاينده! گناهان من و گناهان تمام مردان و زنان مؤمن را ببخش كه جز تو كسى گناهان را نمى‌بخشد).
آنگاه فرمود:
بنده‌اى از امت من چنين عملى را انجام نمى‌دهد، مگر اين كه از آسمان به او ندا مى‌رسد: بنده خدا عمل را از نو شروع كن كه توبه تو قبول، و گناهانت بخشيده شد. فرشته ديگر از زير عرش ندا مى‌كند: اى بنده مبارك باد بر تو و بر خانواده و خاندانت. منادى ديگرى صدا مى‌زند: در روز قيامت، دشمنانت را از تو راضى مى‌نمايند. فرشته ديگرى ندا مى‌كند: اى بنده با ايمان از دنيا مى‌روى ، دينت از تو گرفته نشده و قبر تو وسيع و نورانى خواهد شد. منادى ديگرى صدا مى‌زند: پدر و مادرت راضى مى‌شوند، گرچه خشمگين باشند، پدر و مادر، تو و خاندانت بخشيده شده و در دنيا و آخرت خوش رزق خواهى بود. جبرئيل ندا مى‌كند: من با فرشته مرگ پيش تو آمده و به او دستور مى‌دهم كه با تو خوش رفتار بوده، بخاطر مرگ آسيبى به تو نرسانيده و بنرمى روح را از بدنت خارج نمايد.
گفتيم: رسول خدا اگر كسى در زمان ديگرى چنين بگويد چطور؟
فرمودند:
چيزهايى را كه گفتم براى او نيز خواهد بود. جبرئيل اين مطالب را در شب معراج به من گفت.
امام باقر عليه السّلام فرمودند:
«خداوند از توبه بنده خود بيش از شخصى كه در شب دراز و بسيار تاريك مركب سوارى و آذوقه خود را گم كرده و سپس پيدا كند، خوشحال مى‌شود».
و نيز از امير المؤمنين عليه السّلام روايت شده است كه
«به شخصى كه در حضور حضرت گفت: استغفر اللّه، فرمودند: مادرت به عزايت بنشيند. مى‌دانى استغفار چيست؟ استغفار درجه بلند مرتبگان بوده و شش شرط دارد: اول - پشيمانى از گذشته. دوم - تصميم بگيرى كه هيچگاه آن را انجام ندهى. سوم - اين كه حقوق تمام مخلوقات را ادا كرده تا جايى كه خداوند را سبكبار ديدار نمايى. چهارم - تمام واجباتى را كه ضايع كرده‌اى جبران نمايى. پنجم - گوشتى را كه از مال حرام روئيده با اندوه ذوب كرده تا پوست به استخوان بچسبد و گوشت جديدى بوجود آيد. ششم - رنج فرمانبردارى را به جسم بچشانى، همانگونه كه شيرينى گناه را به آن چشانيده‌اى. و در اين هنگام بگو: استغفر اللّه».
شرح حقيقت توبه و چيزهايى را كه بايد از آن توبه كرد در جاى خود آمده، و اينجا همين مقدار بيان كافى است.
میرزا جواد آقا ملکی تبریزی و بیان حقیقت توبه