چهره ماندگار فلسفه ایران گفت: حکمت نبوی در فلسفه ملاصدرا جلوه می‌یابد.
به گزارش پایگاه عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت به نقل از خبرگزاری فارس، هجدهمین همایش بزرگداشت ملاصدرا با موضوع «فلسفه و صلح جهانی» با حضور حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمد خامنه‌ای، رئیس بنیاد حکمت اسلامی اسلامی، رضا داوری اردکانی، استاد فلسفه دانشگاه تهران و رئیس فرهنگستان علوم، آیت‌الله سیدمصطفی محقق داماد، استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی، کریم مجتهدی، چهره ماندگار فلسفه و تعداد دیگری از اساتید حوزه فلسفه در مجتمع فرهنگی آدینه برگزار شد.
در بخش پایانی مراسم افتتاحیه کریم مجتهدی با موضوع «صلح، افق امید (تأملی بر اساس افکار کانت و ملاصدرا)» سخنرانی کرد و گفت: صلح آنچه از اصطلاحات موجود در لغت‌نامه‌ها استنباط می‌شود و در ادب فارسی میان شعرای ما آمده، پند و اندرز است و جنگ، زشتی کار دیوان و مفسدان است. اما به لحاظ فلسفه سنتی افرادی بودند که از زمان‌های بسیار قدیم که اصل این جهان را در نوع سیر تام می‌دیدند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه تضاد در درون ما است، همان طور که در جهان خارج است، افزود: آنچه در عالم ظاهری می‌بینیم بیشتر جنگ، اختلاف، آدمکشی و برادرکشی است و به ناچار مفهوم جنگ پیش از مفهوم صلح می‌آید و صلح دوره‌ای کوتاه است که می‌تواند بعد از جنگ به دست آید، هر چند ممکن است آن هم از بین برود.
مجتهدی یادآور شد: صلح امیدی است که در نهایت نگاه ما گاهی آن را حدس زد و گاهی باید امیدوار بود که روزی به صلح می‌رسیم.
وی با اشاره به اینکه بزرگترین متفکری که میان متفکران غربی درباره صلح صحبت کرده، کانت است، بیان داشت: فلسفه نقادی از سال ۱۷۷۰ شروع می‌شود و از همان موقع مفهوم صلح پایدار در آثار کانت دیده می‌شود و حتی او به خود می‌بالد که به چنان نظام منسجمی دست یافته است.
عضو پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با بیان اینکه عنوان صلح پایدار نخستین بار به لوح مهمان‌خانه‌ای نزدیک گورستان در هلند آویخته شده بود، افزود: به نظر کانت درباره صلح می‌شود هم به لحاظ فلسفه اخلاق صحبت کرد و هم به لحاظ علم حقوق اما در این میان کار حقوقدان آسان‌تر است، چرا که می‌تواند قوانینی تنظیم کند تا اختلافات را در جامعه و میان ملل کمتر کند، اما کار فیلسوف و اخلاق بسیار مشکل‌تر است.
وی ادامه داد: مسأله جنگ برای کانت داخلی نیست و این از اشکالاتی وارد بر کتاب او است. مفهوم سازمان ملل را نخستین بار کانت می‌گوید او گمان کرده سازمانی باید باشد که کشورها را وادار به صلح و توافق کند، در نتیجه جنگ و صلح دو قطب کاملاً از هم جدا نیستند.
مجتهدی با اشاره به اینکه جنگ به هر صورت جنبه سیاسی و تحمیلی دارد، گفت: کانت مظهر سیاست را مار می‌داند، نه به سبب آنکه تنها خطرناک است، بلکه محتاط نیز است، البته کبوتر صلح از زمان حضرت نوح(ع) بوده است.
وی با مقایسه فلسفه صدرا و فلسفه کانت عنوان کرد: این دو دیدگاه از هر لحاظ با یکدیگر متفاوت است؛ در فلسفه ملاصدرا حکمت نبوی جلوه می‌یابد و این جنبه اهمیت خاصی دارد. در فلسفه کانت اخلاق مهمتر از حقوق است، هر چند به اندازه حقوق تعلیم‌پذیر نیست، از این لحاظ شاید شباهتی میان کانت و ملاصدرا باشد و هر دو خیر بشر را می‌خواهند.
استاد فلسفه دانشگاه تهران در پایان خاطرنشان کرد: من ترجیح می‌دهم عنوان صحبت خود را «صدای صلح، افق امید» را بگذارم «صلح، افق انتظار» و از این طریق خود را در خط ملاصدرا قرار دهم، چرا که این انتظار تمام شرایط را دارد و خود را حفظ می‌کند.
منبع خبر: خبرگزاری فارس